ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Λήμνος, το ηφαιστειογενές νησί που βρίσκεται στην άκρη του Αιγαίου.Ο απόλυτα αυθεντικός αυτός τόπος που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν όντως βρίσκεσαι στον παράδεισο.Υπέροχη φύση, πεντανόστιμα φαγητά και εκπληκτικές παραλίες που ανακαλύπτεις σε κάθε σου βημα! Ένα νησί με χρυσές αμμουδιές και πεντακάθαρες θάλασσες, χαμηλούς λόφους, παραδοσιακούς οικισμούς, σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, περιζήτητα προϊόντα που ήταν γνωστά από την αρχαιότητα, όπως κρασί, μέλι, τυρί και φυσικά άφθονο ψάρι. Είναι άγνωστο και σε προκαλεί να το εξερευνήσεις, να απολαύσεις τον ήλιο, τη θάλασσα, να γευτείς ντόπιες σπεσιαλιτέ, να γνωρίσεις τους κατοίκους του και την φιλοξενία τους, να αναζητήσεις την ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ένα νησί που γέννησε ανθρώπους του πνεύματος και τους ενέπνευσε με τα κάλλη του. Με αυτά τα κάλλη σε συνεπαίρνει σήμερα και σου χαρίζει ένα συναίσθημα ευτυχίας. Προσφέρεται για πραγματικά ήρεμες και γαλήνιες διακοπές.Η νήσος Λήμνος βρίσκεται στο κέντρο του βόρειου Αιγαίου και είναι το 8ο σε μέγεθος νησί της Ελλάδος. Έχει συνολική έκταση 477,60 τετραγωνικά χιλιόμετρα και περίμετρο 259 χιλιόμετρα. Διοικητικά η Λήμνος ανήκει στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με πληθυσμό 17.645 κατοίκους και παραμένει εδώ φύλακας της ελληνικής παράδοσης στο ΒΑ Αιγαίο,περιμένοντάς σας να τη γνωρίσετε από κοντά.
Η Λήμνος περιλαμβάνει πάνω από 40 χωριά και οικισμούς, με πανέμορφα και παραδοσιακά σπίτια. Αξίζει να επισκεφθείτε όλα τα χωριά και να ζήσετε από κοντά τις όμορφες γειτονιές της Λήμνου.
Μύρινα (πρωτεύουσα και λιμάνι νησιού):Πήρε το όνομά της από τη σύζυγο του βασιλιά Θόαντα, του πρώτου οικιστή του νησιού.Ιδρύθηκε το 13ο-12ο αιώνα π.Χ., ενώ ο οχυρός βράχος της κατοικείται από τη Νεολιθική εποχή.Η πόλη είναι κτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας Μύρινας.Επισκεφθείτε το κάστρο της Μύρινας,τον αρχαιολογικό χώρο στα Ρηχά Νερά, όπου θα δείτε τμήμα της αρχαίας Μύρινας.Επίσης επισκεφθείτε το αρχαιολογικό μουσείο και τον Μητροπολητικό ναό της Αγίας Τριάδος. Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης είναι σπαρμένο με γραφικά πλακόστρωτα σοκάκια για ανέμελες βόλτες, ενώ εδώ βρίσκεται και το κέντρο της εμπορικής κίνησης και η πρόσφατα ανακαινισμένη παραδοσιακή αγορά.Νότια του κάστρου βρίσκεται ο Τούρκικος γιαλός, το κεντρικό λιμάνι της Λήμνου και το γραφικό λιμανάκι με τα ταβερνάκια.
Ξεκινώντας από την Μύρινα 10 λεπτά οδικώς προς τα βορειοδυτικά του νησιού, συναντάμε την πανέμορφη παραλία του Αγίου Ιωάννη και το χωριό του Κάσπακα.
Άγιος Ιωάννης-Κάσπακας:Στη δυτική Λήμνο, στην πλευρά που κοιτάει προς τη χερσόνησο της Χαλκιδικής, βρίσκεται η παραλία Άγιος Ιωάννης – Κάσπακας.Σε πολύ μικρή απόσταση – μικρότερη των 2 χιλιομέτρων – από το χωριό Κάσπακας, η παραλία είναι πλήρως οργανωμένη και το 2014 βραβεύθηκε με Γαλάζια Σημαία. Η πρόσβαση είναι εύκολη και μέσω ασφάλτου.Το χωριό Κάσπακας είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στο δυτικό μέρος του νησιού και αριθμεί 894 κατοίκους.Είναι από τα αρχαιότερα χωριά της Λήμνου, που ιδρύθηκε από το Βυζαντινό ναύαρχο Κάσπακα.Στην περιοχή δεσπόζει το όρος Σκοπιά ή Βίγλα (470 μ.) που σημειώνεται ήδη από το 1588 ως Mont Vigla. Η ονομασία είναι βυζαντινή και υποδηλώνει την ύπαρξη οργανωμένης φρυκτωρίας με καμινοβιγλάτορες, οι οποίοι ειδοποιούσαν με σήματα φωτιάς για τυχόν κινδύνους.
Από την Μύρινα ακολουθώντας το κεντρικό οδικό δίκτυο, θα συναντήσουμε τα εξής χωριά:
Θέρμα:Τα Θέρμα είναι θερμές ιαματικές πηγές που βρίσκονται κοντά στο χωριό Κορνός Λήμνου. Το νερό τους είναι κατάλληλο τόσο για ποσιμοθεραπεία όσο και για λουτροθεραπεία.Το νερό των Θέρμων αναβλύζει από δύο πηγές. Έρχεται από βάθος 1200 μέτρων κι έχει θερμοκρασία 42-44 βαθμών Κελσίου.
Κορνός:Είναι ένα παραδοσιακό χωριό, φημισμένο για τα χαρακτηριστικά νεοκλασσικά αρχοντικά του, καθώς και για τα γλυκά κουταλιού που παράγονται σε μια τοπική βιοτεχνία.Την ονομασία του ίσως έλαβε από τον κρουνό (βρύση) που υπήρχε καταμεσής του οικισμού και τροφοδοτούσε με άφθονο νερό όχι μόνο τα σπίτια αλλά και τους πέριξ κήπους. Το 1902 φτιάχτηκε μεγάλη πέτρινη βρύση που ανακαινίστηκε το 1993 από το σύλλογο ΜΕΑΣ Κορνού. Σήμερα, το νερό αντλείται και μεταφέρεται σε υδραγωγείο.
Άγιος Δημήτριος: Βρίσκεται στο 10ο χλμ του κεντρικού οδικού άξονα Μύρινας – Μούδρου, ο οποίος διασχίζει το χωριό. Μαζί με τη Νέα Κούταλη, είναι τα δύο νεότερα χωριά της Λήμνου, αφού δημιουργήθηκαν μετά το 1922 από Μικρασιάτες πρόσφυγες.
Λιβαδοχώρι: Βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο του νησιού, ακριβώς στη θέση όπου διασταυρώνονται οι δρόμοι που έρχονται από τη Μύρινα και από τον Κοντιά κι οδηγούν προς την ανατολική Λήμνο.Το όνομά του προήλθε από την εκτεταμένη πεδιάδα η οποία το περιβάλλει, ένα μέρος της οποίας ανήκει στο κοινοτικό κτήμα «Μητρόπολις» του Παλλημνιακού Σχολικού Ταμείου.
Λύχνα:Τα Λύχνα είναι χτισμένα σε ένα χαμηλό βραχώδη λόφο σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από τη βαλτώδη ακτή του κόλπου του Μούδρου.Σύμφωνα με την παράδοση, η ονομασία προήλθε από τους λύχνους των σπιτιών, τους οποίους έβλεπαν οι ναυτικοί που εισέπλεαν νύκτα στον κόλπο, διότι το χωριό είναι το πρώτο που φαίνεται στο βάθος. Δεν αποκλείεται παλιότερα να υπήρχε κάποιο είδος φάρου, από όπου προήλθε το τοπωνύμιο, διότι σε χάρτες του αγγλικού ναυαρχείου επισημαίνεται το μικρό ακρωτήρι που σχηματίζεται στην ανατολική πλευρά της ακτής, κοντά στο τυροκομείο, με την ονομασία Akra Likhna.
Μούδρος:Είναι το μεγαλύτερο και ασφαλέστερο φυσικό λιμάνι της Μεσογείου, με πρωταγωνιστικό ρόλο σε πολλά ιστορικά γεγονότα, όπως η εκστρατεία της Καλλίπολης. Σήμερα ο κόλπος του Μούδρου φιλοξενεί ψαροκάικα, κότερα και μικρά ιστιοφόρα, ενώ στο λιμάνι του μπορείτε να απολαύσετε μια χαλαρή βόλτα, αλλά και καφέ, φαγητό
ή ποτό. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και ο ιστορικός ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, ενώ στο κτήριο του πρώην Δημαρχείου στεγάζεται έκθεση με ευρήματα από το Απολιθωμένο Δάσος. Συγκινητική είναι η επίσκεψη στο Συμμαχικό νεκροταφείο, όπου είναι θαμμένοι οι πεσόντες από τη μάχη της Καλλίπολης. Μη φύγετε από το χωριό αν δεν επισκεφτείτε το προϊστορικό Κουκονήσι. Κοντά στο Μούδρο θα κολυμπήσετε στη Χαβούλη και στο Μικρό ή Μεγάλο Φαναράκι.
Ρουσσοπούλι:Βρίσκεται σε μικρή απόσταση ανατολικά του Μούδρου. Πήρε το όνομά του από το Βυζαντινό γαιοκτήμονα Ρωσσόπουλο, που κατείχε εκτάσεις στην περιοχή. Το Ρουσσοπούλι είναι από τα πιο γραφικά χωριά της Λήμνου με πολλά δείγματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Αξίζει να δείτε το ναό του Αγίου Δημητρίου, αλλά και το σχολείο του χωριού, όμορφα δείγματα της ντόπιας αρχιτεκτονικής.
Καμίνια:Τα Καμίνια βρίσκονται στη νοτιοανατολική χερσόνησο της Λήμνου σε απόσταση περίπου μισής ώρας από την ακτή. Μετά την ανακάλυψη της Στήλης των Καμινιών, το 1885, το χωριό έγινε πόλος έλξης πολλών περιηγητών.Κατά τη δεκαετία 1920-30 ξεκίνησαν οι ανασκαφές της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής που αποκάλυψαν την προϊστορική πόλη Πολιόχνη,η οποία είναι ένας πολύ σημαντικός αρχαιολογικός χώρος, που χτίστηκε στη αυγή της νεολιθικής περιόδου για το Αιγαίο, την 4η ή 5η χιλιετία π.Χ. Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Τροία η οποία θα χτιστεί χίλια χρόνια αργότερα, όταν πια η Πολιόχνη θα έχει εξελιχθεί σε έναν αστικό οικισμό με 1.500 κατοίκους με ορθογώνιες πέτρινες κατοικίες, προστατευτικό τείχος, πλατείες, πηγάδια, δρόμους, δημόσια κτίρια και πιθανώς Βουλευτήριο.
Αγία Σοφία: Στην περιφέρεια του χωριού ανήκει ο λόφος Παραδείσι (286 μ.) που δεσπόζει στη νοτιοανατολική Λήμνο. Στις πλαγιές του έχουν βρεθεί απολιθωμένοι κορμοί δέντρων, υπάρχουν βοσκοτόπια και μελισσότοποι, αφού είναι άφθονα τα κουνέλια και οι πέρδικες. Γι’ αυτό μεγάλο τμήμα του έχει ανακηρυχθεί σε προστατευόμενη ζώνη θηραμάτων. Από την κορυφή του έχει κανείς πολύ καλή θέα όλης της ανατολικής Λήμνου μέχρι το ακρωτήριο Πλάκα.Ίσως πρόκειται για το Ερμαίον Όρος των ομηρικών επών, μέσω του οποίου μεταβιβάστηκε με φωτιά η είδηση της πτώσης της Τροίας προς τον Άθω και από κει στη χερσαία Ελλάδα.
Φυσίνη:Έλαβε το όνομά της από τη λέξη “σιφουνίζει” επειδή στην περιοχή παρατηρούνται μικροί ανεμοστρόβιλοι(σιφούνια).Λίγο νοτιότερα βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Σώζοντα, όπου κάθε χρόνο, στις 7 Σεπτεμβρίου, τελείται ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια της Λήμνου.Χαρακτηριστικό στοιχείο τόσο του χωριού όσο και της λημνιακής αρχιτεκτονικής και παράδοσης είναι οι πύργοι της Φυσίνης.
Σκανδάλη:Η περιοχή είναι κατάσπαρτη από θυμάρι, γι’ αυτό το μέλι που βγαίνει από την περιοχή είναι πλούσιο σε άρωμα.Εκτός από το μέλι, το χωριό προσφέρει πανοραμική θέα, έχει υγιεινό κλίμα και άφθονα νερά. Σώζονται οι τεράστιες στέρνες που έφτιαξαν οι παλαιότεροι για την αποθήκευση νερού.
Από τον κεντρικό δρόμο του αεροδρομίου παίρνοντας το δρόμο προς τα βορειοανατολικά θα συναντήσουμε τα παρακάτω χωριά:
Βάρος:Το χωριό με τα αναρίθμητα πετρόκτιστα σπίτια και τα στενά, κρυμμένα σχεδόν σοκάκια. Τα κτήρια του χωριού αφήνουν τον επισκέπτη να μαντέψει το μεράκι και την τεχνική των παλαιών μαστόρων της Λήμνου. Περιπλανηθείτε στα δρομάκια του Βάρους και απολαύστε γραφικές εικόνες του ελληνικού χωριού, με τη χαρακτηριστική εικόνα του ανεμόμυλου να δεσπόζει.
Κότσινος ή Κότσινας:Είναι ένα μικρό ψαροχώρι.Πάνω από τον οικισμό (σε τεχνητό λόφο) δεσπόζει ο Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής, ο οποίος χρονολογείται στο 15ο αιώνα. Κάτω από την εκκλησία υπάρχει πηγή με αγίασμα, που παλαιότερα ίσως χρησίμευε για την ύδρευση των κατοίκων του κάστρου. Στον Κότσινα έδρασε και η θρυλική Μαρούλα, που αντιμετώπισε το Σουλεϊμάν όταν ήρθε στην Λήμνο, το 1478. Το άγαλμα δεσπόζει στο προαύλιο του ναού.Εδώ υπάρχει μια παραλία με πεντακάθαρα και ρηχά νερά.
Ρεπανίδι:Είναι από τους πιο παλαιούς οικισμούς του νησιού. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικές για τον επισκέπτη πάντως είναι οι γούβες ή γούρνες, τις οποίες λάξευαν οι παλαιοί μέσα στο βράχο και χρησιμοποιούσαν ως πιθάρια. Διακρίνονται ακόμη στην άκρη του δρόμου.Ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου που δεσπόζει στο κέντρο του χωριού, είναι η παλαιότερη εκκλησία της Λήμνου, από το 1860.Αποτελεί ένα εξαίρετο βυζαντινό αρχιτεκτόνημα με μοναδικά ξυλόγλυπτα και τοιχογραφίες,ένα αληθινό κομψοτέχνημα της εκκλησιαστικής τέχνης και αρχιτεκτονικής.
Ρωμανού:Είναι ένα από τα πιο όμορφα χωριά της Λήμνου. Μεγάλη εντύπωση προκαλούν τα αρχοντικά με τη χαρακτηριστική παραδοσιακή αρχιτεκτονική, πολλά από τα οποία έχουν ανακαινιστεί και κατοικούνται. Δείτε ακόμη την πηγή με το αγίασμα στην ανατολική είσοδο του Ρωμανού, όπου το δροσερό νερό αναβλύζει μέσα από το βράχο, το αναπαλαιωμένο πλυσταριό στην έξοδο προς Κοντοπούλι και τέλος τις γούβες, τα υπόσκαφα πιθάρια κρασιού που είναι σπαρμένα σε όλο το χωριό.Κατά το 19ο αιώνα το χωριό αναπτύχθηκε γρήγορα και το 1830 οι κάτοικοι ανέγειραν τον ιερό ναό της Γέννησης του Χριστού έπειτα από δωρεά ενός εύπορου συμπατριώτη τους.Ο ναός έχει λαξευτή λιθοδομή και ξυλόγλυπτο τέμπλο με πρωτότυπες αγιογραφίες του Ίμβριου αγιογράφου Ευστράτιου Χαϊμαντέ τις οποίες θαύμασε ο Conze το 1858.
Κοντοπούλι:Είναι το τρίτο σε μέγεθος μετά τη Μύρινα και το Μούδρο.Βρίσκεται κοντά στη λίμνη Αλυκή και στον αρχαιολογικό χώρο της Ηφαιστείας (αρχαίο θέατρο).Επίσης μπορείτε να επισκευφθείτε το εργαστήριο κεραμικής Terra Lemnia και να ξεναγηθείτε στο χώρο από την ιδιοκτήτρια Κωνσταντίνα Δεσποτέρη.Μία από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού, η Νευτίνα, βρίσκεται κοντά στο χωριό αυτό.
Καλλιόπη: Είναι χτισμένο σε πεδινό έδαφος και αρκετά κοντά στη θάλασσα (κόλπος Κέρους).Η ίδρυση του χωριού χρονολογείται το 1200 περίπου. Σύμφωνα με κάποιες εκδοχές η ίδρυση του χωριού συνέπεσε με την περίοδο παρακμής της Ηφαιστίας. Το χωριό κατοικήθηκε πρώτα από την Καλλιόπη ή Καλλή, η οποία ήταν μία πλούσια κάτοικος της Ηφαιστίας και είχε αγρόκτημα στην περιοχή, άλλά διώχθηκε λόγω της απρεπούς συμπεριφοράς της.Κοντά στην Καλλιόπη βρίσκεται το Κέρος μια οργανωμένη παραλία στην οποία θα μπορέσετε να κάνετε θαλάσσια σπορ αφού λειτουργούν σχολές wind surfing και kite surfing.
Άγιος Αλέξανδρος: βρίσκεται στην περιοχή Χλόη στη ΒΑ χερσόνησο της Λήμνου. Η θέση του είναι βορειοανατολικά του Κοντοπουλίου, στο ενδιάμεσο της διαδρομής προς το χωριό Παναγιά. Ήταν ο πιο σημαντικός από μια σειρά αγροτικών οικισμών που υπήρχαν στο παρελθόν στην εκτεταμένη περιφέρεια της τέως κοινότητας Κοντοπουλίου και σήμερα είναι ακατοίκητοι. Το χωριό οφείλει πιθανόν το όνομά του στον “Άγιο Αλέξανδρο, προστάτη της Λήμνου” σύμφωνα με χειρόγραφο κώδικα του 15ου αιώνα, του οποίου το σκήνωμα φυλασσόταν στο νησί ως το 1308 που το έκλεψε ο Ενετός Μarco Μinotto. Το αγιώνυμο επιβίωσε ως όνομα του οικισμού, αν και δεν υπάρχει κάποιο ξωκλήσι με αυτό το όνομα. Ακόμα και η κεντρική εκκλησία του οικισμού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Παχώμιο.
Παναγιά:Ιδρύθηκε γύρω στα 1865 από κατοίκους του Αγίου Υπατίου και του Κοντοπουλίου που είχαν κτήματα στην περιοχή.Σύμφωνα με την τοπική παράδοση το τοπωνύμιο Παναγία προϋπήρχε του χωριού και προήλθε από κάποιο παλιό μοναστήρι. Όντως, το 1355 αναφέρεται σε έγγραφο της μονής Μεγ.Λαύρας η μικρή μονή Θεοτόκος Σεργουνιώτισσα στη βορειοανατολική Λήμνο κοντά στο χωριό Καστρίν, το οποίο εντοπίζεται στη γειτονική Πλάκα.
Πλάκα:Βρίσκεται στην άκρη της Λήμνου απέναντι από την Ίμβρο. Αξίζει κανείς να επισκευφθεί τον Άγιο Χαράλαμπο, ειδικά στο Πανηγύρι στις 22 Αυγούστου και το αγίασμα στα Ρουσσούνια.Πανηγύρι τελείται επίσης στο εξωκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στις 5 Αυγούστου.
Από την Μύρινα ακολουθώντας το οδικό δίκτυο προς τα νοτιοανατολικά θα συναντήσουμε τα εξής χωριά:
Πλατύ:Απέχει 2 χλμ. από τη Μύρινα.Ο κόλπος στο Πλατύ είναι γνωστός ως λιμάνι από τον 17ο αιώνα, ενώ το 1685 υπήρχε και κάστρο στην περιοχή.Σήμερα στο Πλατύ υπάρχουν αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια, μια πολύ γραφική πλατειούλα, ενώ η παραλία του είναι μια από τις καλύτερες της δυτικής Λήμνου.Για τους περιηγητές αναφέρουμε το εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής στο ακρωτήριο Τηγάνι και τη λιγότερο τουριστική παραλία στο Στιβί.
Θάνος:Το χωριό είναι κτισμένο στους πρόποδες του λόφου Κάκκαβος και περιβάλλεται από όμορφους αμυγδαλεώνες. Η ονομασία του είναι άγνωστης προέλευσης.Αρχικά, το Θάνος βρισκόταν πιο κοντά στη θάλασσα, κατ’ άλλους στην περιοχή Στίβη κοντά στο εξωκλήσι Άγιος Γιάννης και κατ’ άλλους στη θέση Πλάκα. Στη σημερινή θέση μεταφέρθηκε λόγω του φόβου της πειρατείας.Αξίζει να επισκεφθεί κανείς την παραλία του Θάνους.
Κοντιάς:Ένα από τα μεγαλύτερα και ωραιότερα χωριά της Λήμνου, με τον πευκόφυτο λόφο, τους μισοερειπωμένους ανεμόμυλους, τα πέτρινα σπίτια με το χαρακτηριστικό τοπικό χρώμα. Στην είσοδο του Κοντιά υπάρχει μια σειρά από παλιούς ανεμόμυλους με τους οποίους άλεθαν το σιτάρι.Το όνομα του χωριού προήλθε από τον Βυζαντινό γαιοκτήμονα της περιοχής Κοντέα, που η παράδοση τον θέλει Πελοποννήσιο στην καταγωγή. Το χωριό αρχικά βρισκόταν κοντά στην θάλασσα και εγκαταλείφθηκε λόγω των πειρατών γύρω στο 1600. Στη παλιά περιοχή απομένει μόνο το μεσαιωνικό κάστρο με το όνομα Παλαιόκαστρο του Κοντέα.Έχει 550 κατοίκους και απέχει από τη Μύρινα μόνο 12 χλμ.Εκεί βρίσκεται η Πινακοθήκη της Σύγχρονης Βαλκανικής Τέχνης στην οποία παρουσιάζεται πλούσια συλλογή πινάκων αναγνωρισμένων καλλιτεχνών.
Διαπόρι:Το Διαπόρι φέρει μια ξεκάθαρα αρχαιοελληνική ονομασία: «δια + πόρος: πέρασμα, δίοδος». Βρίσκεται σε ένα στενό, αμμώδη ισθμό, πλάτους 400-800 μέτρων, οποίος συνδέει την ορεινή χερσόνησο του Φακού με την υπόλοιπη Λήμνο. Στις δυο ακτές του ισθμού σχηματίζονται τα λιμάνια, του Κοντιά στα δυτικά και του Διαπορίου στα ανατολικά προς τον κόλπο του Μούδρου.Κοντά στο Διαπόρι, στην ακτή Βουρλίδια του κόλπου του Μούδρου, έγινε στις 8 Οκτωβρίου 1912 η απόβαση των ελληνικών στρατευμάτων που απελευθέρωσαν τη Λήμνο. Τους Έλληνες στρατιώτες υποδέχτηκαν οι κάτοικοι των κοντινών χωριών Κοντιάς και Τσιμάνδρια με επικεφαλής τον παπά-Κώστα Αρετό και τους καθοδήγησαν προς τη λαγκαδιά Βαθύ, από όπου προχώρησαν προς την πρωτεύουσα Κάστρο απελευθερώνοντας το νησί.Το 1924 αναφέρεται πως εγκαταστάθηκαν σε κτήματα στο Διαπόρι λίγες οικογένειες προσφύγων από την Τένεδο, που κρίθηκαν ανεπιθύμητες από τους Τούρκους.Το 1944 αποβιβάστηκε στο Διαπόρι τμήμα του Ιερού Λόχου δίνοντας τέλος στη γερμανική κατοχή.
Τσιμάνδρια:Οι κάτοικοί του ασχολούνται με την κτηνοτροφία και το όνομά του το πήρε από την σύμπτυξη των λέξεων «στις μάντρες».Αξίζει να κάνετε μια βόλτα στο χωριό, να δείτε τα καλοδιατηρημένα σπίτια των ντόπιων που είναι χτισμένα με πέτρα και κόκκινα κεραμίδια και να καταλήξετε στην πλατεία.Αν βρεθείτε στα Τσιμάνδρια και σας αρέσει η πεζοπορία, τότε πρέπει να ανακαλύψετε τις ομορφιές στη χερσόνησο του Φακού.
Πορτιανού:Βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού, ανάμεσα στα χωριά Αγκαρυώνες και Τσιμάντρια. Το όνομά του σημαίνει «καινούριο λιμάνι» (new port) και δόθηκε κατά την κυριαρχία των Ενετών στη Λήμνο, πιθανότατα κατά τον 17ο αιώνα. Της εποχής εκείνης χρονολογείται και η οχύρωση του, από την οποία σήμερα οι επισκέπτες μπορούν να δουν τα ερείπια ενός πύργου, στην τοποθεσία Μέλαγγας, όπου ήταν και το τότε λιμάνι του χωριού κατά τις αρχές του 20ού αιώνα, ο γνωστός Άγγλος στρατηγός Ουίνστον Τσώρτσιλ, βρέθηκε στο Πορτιανού της Λήμνου και έστησε εκεί το στρατηγείο του για την οργάνωση της εκστρατείας της Καλλίπολης. Σήμερα μπορεί κανείς να δει την παλιά πολυθρόνα που συνήθιζε να κάθεται (ένα από τα εκθέματα του Λαογραφικού Μουσείου), το αρχοντικό του Γ. Κωνσταντίνου όπου έμενε, αλλά και το Συμμαχικό Νεκροταφείο που υπάρχει στο χωριό.
Αγγαριώνες: Βρίσκεται σε μικρό ύψωμα στο νοτιοκεντρικό τμήμα του νησιού με εξαιρετική θέα προς τον κόλπο του Μούδρου.Σε μικρό λόφο, στο λεγόμενο Παλιόκαστρο, σώζονται ασήμαντα ερείπια πύργου, όπου υπήρχαν σκοπιές στη διάρκεια των Ορλοφικών (1770), οι λεγόμενες Αγκαρυώνες Βίγλες. Επομένως, η ονομασία ίσως προέρχεται από το “άγγαρον πυρ”, την άσβεστη φωτιά που συντηρούσαν οι βιγλάτορες για να στέλνουν τα σχετικά σινιάλα.
Πεδινό:Χτίστηκε στη σημερινή του θέση μετά από το σεισμό του 1968, από τον οποίο ερειπώθηκε το αρχικό χωριό, το Πεδινό. Γι΄αυτό αναφέρεται ως Νέο Πεδινό, ενώ το αρχικό χωριό αποκαλείται και Παλαιό Πεδινό.Ο υδροβιότοπος του Πεδινού φιλοξενεί πανέμορφα φλαμίνγκο, που περνούν από εκεί κατά το ταξίδι τους το φθινόπωρο και την άνοιξη.Σε ένα ύψωμα βρίσκεται ο «κούκος». Πρόκειται για ένα κωνοειδές οικοδόμημα από πέτρα, με σκαλοπάτια που οδηγούν στο πιο ψηλό σημείο αυτής της περίεργης κατασκευής.Η λαϊκή παράδοση αναφέρει πως κατασκευάστηκε από Τούρκους αιχμαλώτους των Συμμάχων κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με σκοπό να προσεύχονται, ενώ κατά τον Β’ Παγκόσμιο, χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς κατακτητές ως παρατηρητήριο.
Νέα Κούταλη:Περίπου 20 χλμ από τη Μύρινα συναντάμε το χωριό των προσφύγων από την Κούταλη της Προποντίδας. Κτίστηκε μετά το 1926, με τρόπο ώστε να “βλέπει” τον κόλπο του Μούδρου .Ξακουστοί ήταν οι Κουταλιανοί σφουγγαράδες, αναπόσπαστο τμήμα της παράδοσης και της οικονομίας του νησιού,απόδειξη του οποίου αποτελεί το Μουσείο Ναυτικής παράδοσης και Σπαγγαλιείας.Τα μεγάλα πανηγύρια της περιοχής είναι στις 17 ιουλίου (Αγίας Μαρίνας) και στις 6 Αυγούστου (Μεταμόρφωση του Σωτήρος).Αξίζει να επισκεφτείτε το νησάκι Πούντα, απέναντι από την Ν.Κούταλη το οποίο συνδέεται με ένα μονοπάτι πάνω στη θάλασσα.Στο νησάκι βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
Καλλιθέα:Βρίσκεται στο κέντρο περίπου του νησιού και το αρχικό όνομα του χωριού ήταν Σαρπί.Η Καλλιθέα είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στην πλαγιά ενός χαμηλού λόφου σε απόσταση περίπου 800 μέτρων από τον κόλπο του Μούδρου. Η τοποθεσία παρέχει πανοραμική θέα τόσο του κόλπου όσο και προς βορρά μέχρι τη Σαμοθράκη και την Ίμβρο. Λόγω αυτής της θέσης, το 1955 μετονομάστηκε σε «Καλλιθέα», μιας και το προηγούμενο όνομα θεωρήθηκε τουρκογενές.
Καρπάσι:Σύμφωνα με την τοπική προφορική παράδοση παλαιότερα το χωριό βρισκόταν στην πεδιάδα στην οποία σήμερα εκτείνεται το αεροδρόμιο και συγκεκριμένα στη θέση Τροχαλόμανδρα, όπου έχουν βρεθεί χαλάσματα και ερείπια σπιτιών. Όμως, οι πειρατικές επιδρομές ανάγκασαν τους κατοίκους να μεταφερθούν στο χαμηλό ύψωμα Καρπάς στα ανατολικά του μεγάλου κάμπου της κεντρικής Λήμνου.Εκεί βρίσκεται το τυροκομείο της Εταιρείας Χρυσάφη,μια συγχρονη μονάδα υψηλών προδιαγραφών, που σήμερα παράγει Φέτα Λήμνου,Καλαθάκι Λήμνου, Μελίχλωρο και Κασκαβάλι.Εκτός των τυροκομικών προιόντων και των αρτοπαρασκευασμάτων, η οικογένεια Χρυσάφη παράγει μια μεγάλη σειρά ποιοτικών ζυμαρικών, ζαχαροπλαστικής και ειδών σνακ με αποτέλεσμα η φήμη της επιχείρησης αυτής να έχει περάσει κατά πολύ τα σύνορα του νησιού.
Ατσική:Κεντρικό χωριό της Λήμνου, η Ατσική είναι ένα από τα λίγα που διαθέτει μια αρκετά μεγάλη πλατεία, όπου θα μπορέσετε να δροσιστείτε, να δοκιμάσετε μεζέδες ή να πιείτε το καφεδάκι σας στους φιλόξενους καφενέδες. Προτείνουμε στον επισκέπτη να επισκεφθεί τον εντυπωσιακό ναό Αγίου Γεωργίου με το μεγάλο πέτρινο καμπαναριό, έργο του αρχιτέκτονα και γλύπτη Ι.Φωτιάδη. Η ευρύτερη περιοχή της Ατσικής είναι κυρίως πεδινή και γι’αυτό είναι ιδιαίτερα παραγωγική.
Προπούλι:Το Προπούλι είναι ένα μικρό χωριουδάκι με φιλόξενους κατοίκους το οποίο απέχει 3 χλμ. από την Ατσική. Μια σύντομη βόλτα από Ατσική στο Προπούλι κι ύστερα στο Φαρακλό δίνει στον περιηγητή μια περίληψη της αγροτικής ιστορίας του τόπου μας.
Κρηνίδα:Η Κρηνίδα είναι μικρός αγροτικός οικισμός στα βορειοδυτικά της Ατσικής. Σήμερα είναι σχεδόν ακατοίκητη, αλλά έχει ένα αξιοπρόσεκτο παρελθόν. Το όνομά του οικισμού προήλθε από κάποια κρήνη με καλό νερό, που υπάρχει ακόμα στη μέση του χωριού. Εικάζεται ότι υπήρχε εκεί αρχαίος ναός (του Ηρακλέους κατά μία ατεκμηρίωτη εκδοχή), οι μαρμάρινοι κίονες και οι λαξεμένοι λίθοι του οποίου χρησιμοποιήθηκαν στο κτίσιμο του ναού του Αγ. Γεωργίου. Επίσης έχει βρεθεί μικρό άγαλμα της Άρτεμης.
Δάφνη:Το αρχικό όνομα του χωριού ήταν Σβέρδια. Αναφέρεται για πρώτη φορά το 1284 σε απογραφικό πρακτικό της μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγ.Όρους ως χωρίον Συβέρδια, μαζί με την ανεξάρτητη μονή Άγιος Νικόλαος στη Ζερβάδα. Η μονή αυτή αντιστοιχεί στη σημερινή τοποθεσία Ζουρβάδες, που επί τουρκοκρατίας αποτελούσε τουρκικό τσιφλίκι με νερόμυλο.
Κατάλακκο:Είναι χτισμένο στο βάθος μιας ρεματιάς, «μέσα σε λάκκο», στην καταπράσινη φύση, γεγονός σπάνιο για τη Λήμνο, που δίνει όμως στο χωριό την ξεχωριστή του ομορφιά.Απέχει 19 χλμ από τη Μύρινα και είναι το κοντινότερο χωριό στις Αμμοθίνες της Λήμνου, μια έκταση άμμου που φτάνει τα 70 στρέμματα, αποτελεί ένα εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο και καταλήγει στην καταπληκτική παραλία Γομάτι.
Σαρδές:Οι Σαρδές είναι ένα γραφικό αγροτικό χωριουδάκι με κλασικό βουνίσιο κλίμα (με συχνές συχνές χιονοπτώσεις τους χειμώνες). Το όνομά του πιθανόν προέρχεται από το μεσαιωνικό χωριό Αρδείαι ή Αρδές. Οι Σαρδές είναι ένα από τα παλαιότερα χώριά της Λήμνου με αρκετά πετρόκτιστα σπίτια, δείγματα της λαϊκής αρχιτεκτονικής του νησιού. Οι σημερινοί κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία –κτηνοτροφία και με τα μελίσσια.